Op dinsdag 6 juni is in Leiden, in het bijzijn van ruim 150 belangstellenden, de NTA 8713:2023 ‘Hergebruik van constructiestaal’ gepresenteerd. Deze nieuwe Nederlands Technische Afspraak biedt opdrachtgevers, architecten, constructeurs, (staal)bouwers, circulaire slopers en andere direct betrokken projectpartners praktische, uniforme handreikingen voor het direct hergebruik van eerder gebruikte staalconstructie-elementen in nieuwe constructies. VERAS is als koploper betrokken bij het Bouwakkoord Staal.
Staalconstructies zijn eigenlijk ‘in de wieg gelegd’ voor hergebruik en daarmee voor een substantiële bijdrage aan de beoogde circulaire bouweconomie. Een staalconstructie is uiteraard als gehele constructie opnieuw te gebruiken, maar leent zich evenzeer voor hergebruik van de onderdelen (kolommen, liggers, verbanden, knopen). Demontage uit de bestaande structuur, transport en remontage in een nieuwe constructie, al of niet met eenzelfde configuratie, gaat ‘op papier’ relatief gemakkelijk.
Om deze vorm van direct hergebruik ook in de projectpraktijk succesvol te laten verlopen, is op initiatief van het Rijksvastgoedbedrijf en Bouwen met Staal en in nauwe samenwerking met vertegenwoordigers van de diverse belanghebbende disciplines binnen de Nederlandse bouwsector de NTA 8713 opgesteld.
Uniforme handreiking
Deze Nederlands Technische Afspraak, binnenkort via het NEN verkrijgbaar, levert breed gedragen, uniforme richtsnoeren voor het hergebruiken van ‘tweedehands’ staalconstructie-elementen in nieuwe projecten. De NTA biedt één technische procedure waarmee de materiaaleigenschappen van eerder gebruikte staalconstructiedelen op een eenduidige manier kunnen worden beoordeeld voor mogelijk hergebruik in een nieuwe constructie.
Deze procedure is niet aangewezen in de huidige Europese en nationale bouwregelgeving, temeer omdat deze bestaande regels nog niet (voldoende) zijn geënt op de principes van circulaire economie en hergebruik. Het is een op zichzelf staande methodiek, die door een opdrachtgever van een project is voor te schrijven.
Dat neemt niet weg dat de NTA naadloos aansluit bij het Bouwbesluit en NEN-EN 1993 met de veiligheidseisen voor de constructieve toepassing van nieuw staal. De NTA helpt om bij toepassing van ‘oud’ staal eenzelfde veiligheidsniveau te bereiken. Hergebruik van oud staal pakt dan net zo veilig en verantwoord uit als de inzet van nieuw staal.
Net zo veilig
De NTA-procedure voor eerder gebruikt staal heeft dan ook alle karakteristieken van de procedures die gangbaar zijn bij staal dat zijn eerste gebruiksronde nog tegemoet gaat.
Tegelijkertijd zorgen de uniforme aanbevelingen in de NTA ervoor dat de risico’s op (foutieve) eigen inschattingen of (mis-)interpretaties tot het minimum worden gereduceerd. Het huidige stelsel biedt soms nog ruimte om de toetsing van de materiaaleigenschappen van constructiestaal voor hergebruik onvolkomen uit te voeren of zelfs geheel achterwege te laten. Met de introductie van de NTA valt hiervoor geen ‘geldig excuus’ meer aan te voeren.
Er is nu een uniforme en direct toepasbare methodiek voorhanden waarmee de potenties van bestaand constructiestaal voor hergebruik als constructiestaal zijn te inventariseren, identificeren, controleren, desnoods te beproeven, en te documenteren, conform de hedendaagse veiligheidseisen.
